Tourverslag: Peter Pan Speedrock Balkan tour 2012

Vrijdag 16 november: Maribor Garage Explosion Festival Slovenia

Vrijdag ochtend 3.00 uur. De wekker gaat en het is eindelijk zo ver. We gaan naar voormalig Joegoslavië met de band. Een land waar we nog nooit geweest zijn. Een land met een behoorlijke geschiedenis en een land waar ze Peter Pan Speedrock hebben gevraagd om te komen spelen. En we hebben er allemaal super veel zin in. En op z’n Peter Pans zijn we uiteindelijk pas om 5.30uur de stad uit. Daarna moeten we bij het 2^e tankstation eten en drinken en lectuur kopen voor onderweg. En dan Nog 1200 km plankgas richting Maribor in Slovenië. Daar spelen we op het Garage Explosion Festival. We komen redelijk optijd aan en worden verwelkomd door de crew van het festival. Het is een oude legerbasis waar we moeten optreden. We krijgen een eigen portocabin met daarin een fles traditionele wodka. En we proosten met z’n alle op een mooie tour. Vandaag staat op het menu, traditionele goulash. Een gezonde echt niet smaakvolle maaltijd. Maar we eten wat de pot schaft. Daarna de bus uitladen, backline het podium op en raggen voor zo’n 150 man publiek, en volgens mij hebben ze het erg goed naar hun zin. Een geslaagde 1^e show. En dan het volgende, waar slapen we vannacht. Uiteindelijk krijgen we een mooi hotel, vlakbij de club. We komen er ook achter dat er schaak kampioen schappen zijn in de stad. In ons hotel zitten diverse schakers en ja dat levert mooie gesprekken op. Niet dat het jullie wat boeit ofzo, maar je moet erbij zijn geweest.

Zaterdag 17 november: Belgrado Klub Fest Servië.

We moeten er vandaag vroeg uit. We hebben een flinke tocht voor de boeg. We rijden vandaag naar Belgrado. Bij de grens aangekomen werden we er natuurlijk tussenuit gehaald. De meneer de pet (*douane beambte) wilde ons de grens niet overlaten. Uiteindelijk is Veetje (dakhaas nr.1) uitgestapt en heeft een goed gesprek met de pet gevoerd. Uiteindelijk hebben we hem om kunnen kopen met een paar warme en mooie speedrock truien. En de tocht gaat door. Ja waardoor, door een stukje niemands lands. Want we komen er achter dat als je een land verlaat, je een stuk niemands land hebt, en daarna pas de grensovergang van het volgende land. We staan voor de grens van Servië. En hier begint het avontuur dat grensovergang heet. We komen het land niet in. We hebben namelijk geen ATA Carnet, dit internationale douanedocument is een soort paspoort voor goederen). Ja idd goederen we hebben muziek instrumenten bij. En zonder ATA carnet zouden wij in staat kunnen zijn om de instrumenten in het land te verkopen. En dan missen ze inkomsten belasting. En daarom doen ze moeilijk. Dit document zijn wij dus vergeten aan te vragen. Na ja niet vergeten, we hebben een aantal shows last minute geboekt, dus was het niet mogelijk om het carnet aan te vragen. Dit moet je minimaal een week voor vertrek geregeld hebben. We ontmoeten een of ander George. Hij is expediteur en heeft verstand van in,- en export van goederen. Hij wil ons helpen om een tijdelijk document te maken zodat we de grens over kunnen. Dit verhaal duurt in totaal 3 uur en kost ons ongeveer 100 euro. En we moeten nog een flink stuk rijden naar Belgrado. Dus we hebben haast. Eten lukt niet meer want ze hebben daar dus geen weg restaurants of lekkere broodjes zaken. We doen het dus met chips en chocolade. Het is inmiddels 21.00 uur en we komen bij de club in Belgrado aan. Daar aangekomen moeten we gelijk aan de bak. De lokale stagemanager inclusief ADHD verteld ons dat alles zo snel mogelijk de club in moet. We ontmoeten ook de jongens waarmee we 2 dagen samen spelen De band R.O.T.S. super gave gasten. Als een dolle laden we de backline uit en gaan gelijk spelen. Echt een super vette show. Mensen zijn gek hier. Om 22.30 is alles opgeruimd. En tot onze verbazing komt er nog een band na ons. De headliner dus. Vijf super jonge gasten die zo uit de jaren 80 hadden kunnen komen. En ineens is de zaal helemaal gevuld met jonge meiden die compleet uit hun dak gaan op Megadeth covers, hoe vreemd is dit? Maar goed, eten dat gaan we doen, want we hadden sinds het ontbijt niet echt iets gehad. We vertrekken naar een straat waar diverse eetstalletjes zijn en we bestellen een broodje kebab chi chi, een soort van broodje met kleine worstjes. Kei lekker. Deze straat staat bekend om de talloze maffia praktijken. We zijn dus beland in een van de  beruchtste straten van Belgrado, waar van alles gebeurd wat god verboden heeft. Maar goed we hebben onze buik vol en gaan richting het guest house. We slapen met z’n alle op een kamer ouderwetse gezelligheid dus.

Zondag 18 november: Mitrovice Rock School Kosovo

Het is 10 uur in de ochtend we vertrekken naar Mitrovice. We komen inmiddels steeds meer te weten over het land, de bevolking en krijgen steeds meer antwoorden op onze vragen over de oorlog, en het verscheuren van het land. We proberen het te begrijpen maar het is zo lastig. Een land dat is opgedeeld in nieuwe landen, en dat is weer opgesplitst tussen diverse religies en bevolkingsgroepen, en die mogen elkaar niet. Ja, zo is het. We rijden door Belgrado, en rijden door een straat dat is gebombardeerd. Het ziet er nog net zo uit als toen. Een groot gebouw en je ziet gewoon waar de raket naar binnen is gevuurd. Een mega inslag en enorm veel puin. Alles verwoest. We snappen het niet, waarom? En wat blijkt nou,  die raket is afgevuurd door de Nederlanders. We zijn stil, weten niet wat we moeten zeggen.

Dan verzamelen we ons voor het centraal station en rijden met onze vrienden van ROTS naar Mitrovice. Onderweg maken we een pitstop. We zijn in een klein dorpje, de naam weet ik niet meer. Daar is een restaurantje waar je erg lekker kan eten. Ik denk dat je als leek dit restaurant nooit gevonden zou hebben. We worden verwelkomd met een rakija, een zelfgestookte drank. En krijgen een soort van Servische tappas voorgeschoteld. Echt bijzonder lekker allemaal.

De tocht gaat verder, we moeten nog 4 uur rijden voor we er zijn. We gaan door de bergen rijden richting Kosovo. Onderweg worden we aangehouden door de politie. Ik zit achter het stuur, maak de raam open. De agent begint te praten, ik snap er niks van. We weten wel met z’n allen dat zijn pet niet mooi is. Dus wij praten terug en zeggen dat zijn pet niet mooi is en dat we een mooiere pet voor hem hebben. Waarschijnlijk wil hij onze autopapieren zien, of rijbewijs. Maar goed we begrijpen hem niet dus praten we maar over petten. Wij geven hem een PPSR pet, en hij snapt niets van ons. En wij niets van hem. Uiteindelijk is hij blij met zijn nieuwe pet en kunnen we doorrijden. De tocht is echt ontzettend mooi, de bergen, de bossen. Het lijkt net of we helemaal alleen hier zijn. Uiteindelijk merken we dat we bij de grens komen. Het is net een film. Heel veel prikkeldraad, barricades, schuttingen, ik kan het niet uitleggen. Dit heb ik nog nooit gezien. Er staan soldaten en tanks. Dan worden we aangehouden door een SFOR militair hij spreekt Engels, en vraagt ons wat we komen doen? Ja we zijn een band en zijn op tournee, we moeten optreden in Mitrovice. De Militair vraagt of we gek zijn. Want er is nog nooit een buitenlandse band in Kosovo geweest. Hij wenst ons veel succes en vraagt ons erg op te letten. Want ja, weten wij veel dat er nog steeds een burgeroorlog is in Kosovo is. In het land wonen Serven, en Albaniërs.  De Serven willen dat Kosovo bij Servië komt en de Albaniërs niet. We rijden Kosovo binnen, en je ziet idd dat hier iets niet klopt. We komen diverse Servische barricades tegen. Dit zijn een soort van wegversperringen met als doel, het contoleren van voortuigen. Wat ons ook opvalt is dat bijna alle auto’s zonder kenteken rondrijden. De auto’s zijn niet verzekerd en kunnen goed gestolen zijn uit West-Europa. De tocht gaat verder en we arriveren Mitrovice. We spelen vandaag in de Mitrovice Rock School. Een Initiatief uit Nederland. Met als doel het bij elkaar brengen van muzikanten en muziek maken met elkaar om de dagelijkse sleur te vergeten. We worden verwelkomd en krijgen een overheerlijk broodje kebab chic chi. Dan om uurtje of 22.00uur is het showtime. Vol gas erop, en het publiek is enthousiast. De volgende ochtend krijgen we een rondleiding door de stad. Lopend verteld Ruud ons hoe hard het leven is in Mitrovice. Je hebt dus het Servische gedeelte en een Albanese gedeelte. Voor de Serven is het verboden om richting het Albanese gedeelte te gaan, en andersom dus ook. Als je dus de brug overgaat naar de andere kant ben je dus een verrader en is je leven niet gegarandeerd. Wij gaan dus even de brug over naar het Albanese gedeelte. Er staat een tank op de brug om alles onder controle te houden. Het is gewoon ongelooflijk dat dit kan in 2012. Er word regelmatig geschoten van de ene naar de andere kant, en af en toe raakt een raket een gebouw. Waarom doen ze dit in godsnaam? Wij weten het niet. Eenmaal terug op Servische grond lopen we door de stad. Je ziet dat er veel armoede is en het is er niet bepaald gezellig. De mensen hier hebben een hoop geleden dat merk je gewoon. Het is inmiddels 11 uur geweest tijd om te vertrekken wat we hebben nog een flinke tocht voor de boeg.

Maandag 19 november: Club AG Sarajevo Bosnie en Herzegovina

We rijden door Kosovo en komen op de weg veel SFOR militairen tegen, we denken dat er ergens iets is gebeurd. Ook is er een grote blokkade door de SFOR, ze staan met geladen mitrailleurs en houden iedereen aan. Wij mogen doorrijden. We zien weer die aparte grenspost en rijden het land uit. Van de ene kant blij dat we weer op grondgebied zijn waar het weer veilig is. Van de andere kant een apart gevoel want ik denk dat het in Kosovo nooit meer goed gaat komen. En dan denkend aan de arme mensen daar, wat die moeten doorstaan om te overleven. Onze tocht gaat dwars door de bergen en er is geen Tom Tom die ons verteld hoe we moeten rijden. We rijden door de bergen en door kleine dorpjes. Heel erg mooi maar je moet niet denken aan de verhalen die we hebben gehoord. Wat ons ook ineens opvalt is dat er veel moslim dorpen zijn. En het tegenstrijdige met Kosovo is dat de Moslims hier wel met de Christenen door een deur kunnen. In Kosovo is dit ook nog een verhaal apart hier mogen de Moslims de Christenen niet en andersom ook. We zijn inmiddels 100 km uit Kosovo (Novi Pasar) en hier is het leven compleet anders. Alles rassen en geloven lopen hier door elkaar. We rijden een Moslim enclave binnen. In de verte zien we een Moslim protest mars, en we besluiten om daar niet doorheen te rijden, we pakken de 1^e afslag linksaf. We rijden door smalle steegjes waar de bus net doorheen past. En dan staan we stil. Er staat een auto voor ons met een aanhangwagen volgeladen met hout. We besluiten de man te helpen met het duwen van zijn kar, want anders konden wij niet verder. We weten ook niet meer precies waar we zijn. We moeten een ouderwetse kaart gaan kopen met daarop de route.

Onze tocht gaat dwars door de bergen, we komen in dorpjes waar volgens mij nog nooit iemand is geweest. Het is mooi, super mooi. En dan ineens zien we grote rookwolken. Het is de vuilstort. Midden in de mooie natuur dumpen de mensen hun afval en steken ze het in de fik. Ja eigenlijk het zelfde als bij ons, alleen bij ons komen ze het afval halen met een vrachtauto en brengen ze het naar een vuilverbrander. We rijden naar de grens en ook hier duurt het lang voordat we de grens overkomen. Inmiddels is Veetje ons grens contactpersoon geworden. We moeten weer de pet omkopen met merchandise voor we de grens van Bosnië mogen passeren. Onze tocht gaat verder. We hebben inmiddels contact gehad met de club want we zouden weer te laat komen door al het grensgedoe. We rijden Sarajevo binnen en worden opgewacht door de promotor, hij brengt ons naar de club. Echt een gave tent en het is redelijk druk. We leren Sharan kennen, de jongen met wie ik een aantal keer gemaild heb voordat we op tournee gingen. Alles is top geregeld. De show is super, en mensen gaan compleet uit hun dak. Na de show gaan we inpakken en naar onze slaap plek. De ene helft slaap bij Sharan thuis en de andere helft bij de drummer van de band van Sharan. Sharan is de Ron Hell van Servië. Hij schrijft voor diverse webzines, doet interviews en promoot onder andere de Motorhead show. We komen steeds meer te weten over het leven in Sarajevo, en horen de gruwel verhalen die zich hier hebben afgespeeld. Sharan vertelde ons dat 4 jaar lang elke dag de stad werd gebombardeerd met 250 granaten. Het is niet voor te stellen. De volgende ochtend kijken we naar buiten en beseffen we ons dat wat hij verteld heeft niet gelogen is. Het gebouw waarin we logeren zit vol met gaten en ik geloof dat er wel 100.000 kogel gaten inzaten. We gaan terug naar het huis van de drummer, hij wil ons de stad laten zien. Ik ga met Bartje, Bartman en Piet een toch maken door de stad. We rijden weg en we weten op een gegeven moment niet meer waar me moeten kijken, echt in elk gebouw zitten gaten van bommen en kogels. Het ene gebouw is nog erger beschadigd dan het andere. Echt zo bizar, wat moeten die mensen hier hebben meegemaakt. We stoppen in de binnenstad, en parkeren onze bus. We gaan lopend verder. We passeren het oude gedeelte van Sarajevo, echt heel mooi maar ook bizar. Ze verkopen in elke winkel oorlog souvenirs. Bajonetten, en kogelhulzen, granaathulzen in de vorm van vazen en kogelpennen. We gaan eten, ja kebab chi chi, dat hebben we nog niet gehad. Dan gaat onze toch verder. We stoppen in een straatje, en de drummer verteld ons het verhaal dat in deze straat de 1^e wereld oorlog begonnen is. De Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand is precies hier waar we nu staan vermoord. Dat was de aanleiding voor de 1^e wereldoorlog. Toch vreemd als je links en rechts van de kijkt en de muren zijn doorzeefd met kogelgaten. We lopen ook langs de beruchte bibliotheek van Sarajevo. Deze is in de oorlog compleet gebombardeerd. En nu zijn ze het gebouw aan het herbouwen. Het ziet er best mooi uit. We gaan de rest ophalen. We hebben nog een flinke toch voor de boeg we moeten naar Novi Sad in Servië.

20 november Fabrika Novi Sad Servië.

We nemen afscheid van Sharan. De beste man verdiend 200 euro per maand. Heeft onze show georganiseerd, ervoor gezorgd dat er eten en drinken voor ons was. Daardoor ruzie met zijn vrouw gekregen en zijn huwelijk stond daardoor ook nog eens op het spel. En wij stonden er midden tussen in. Sharan bedankt man voor je enthousiasme en je gastvrijheid. We zullen jou nooit vergeten. Je bent een held.

We kregen vandaag ook nog eens te horen waarom er niet zoveel mensen op de show waren geweest. Het is heel simpel. Nederlanders zijn gewoon niet gewenst in Bosnië. Ze hebben teveel schade aangericht in de oorlog. En wij zijn daar dus de dupe van. Zo, ik ga rijden mannen, gas erop richting Novi Sad. We moeten eerst nog even onze waakhond bedanken, hij heeft de hele nacht op onze bus gepast. We hebben nog een hele weg te gaan. En we moeten nog de grens over, wat de nodige problemen kan veroorzaken. De reis gaat weer door de bergen. We zien dorpjes die compleet uitgestorven zijn. Zijn deze mensen allemaal vermoord in de oorlog. Ik moet denken aan het verhaald van de drummer van ROTS. Hij komt uit Bosnië, en zijn dorp is voor 70% uitgemoord. Al zijn vrienden, bekenden en familie dood. Zou het dit dorpje zijn? Ik weet het niet maar het geeft geen lekker gevoel. Ook zien we langs de weg een hoop mensen staan, er word een varken geslacht. Dit heb ik nog nooit live gezien.

We komen bij de grens aan, en ja hoor we komen er weer niet in. Dit keer duurt het 3 uur voor we de papieren weer in orde hebben. Wat wel mooi is dat we nu zelf de slagboom omhoog mogen doen. Stuff heeft de eer hij mag aan het rad draaien.

Echt bizar dat ze elke keer maar weer zo moeilijk doen bij de grens en waarom. We hebben geen ATA Carnet. Ze kennen ons inmiddels bij de grens overgang. Ze moeten toch ook wel denken “ daar heb je die stomme Hollanders weer, laten we hen weer eens lekker fucken”. We moeten nog 40 km rijden voor we in Novi Sad zijn. We hebben de promotor gebeld dat we het net wel of net niet gaan halen. Hij verteld ons dat we op moeten schieten. Onderweg worden we nog opgehouden door een kudde schapen op de weg. Ja, dit verkeer heeft hier altijd voorrang. We zijn inmiddels bij de club aangekomen, we krijgen 6 consumptie bonnen, en moeten als een speer het podium op. Laten we nou net trainend professionals zijn, en binnen no time de hele backline uit de bus trekken en als een dolle alles speelklaar hebben staan. De promotor kan het bijna niet geloven. En nu gas erop. We mogen nog drie kwartier raggen. Het is redelijk druk en het publiek is enthousiast. Gaaf daar doen we het dan voor. Na de show moeten we gelijk inpakken. Want de promotor vertelde dat we voor 00.00 uur bij de slaapplek moesten zijn anders doet de bewaker de poort niet meer open. Wij snapte hier helemaal niets van. Bewaker, poort? Slapen we niet in een hotel dan? Het antwoord was nee, en schiet nou maar op. Wij vol gas erop de bus inladen, en even snel nog een hamburger naar binnen werken. En als een gek achter de promotor aanrijden. We reden een grote villa wijk binnen. Volgens de promotor praat niemand over deze wijk en is het volkomen safe hier. De bus stopt voor een grote poort en we gaan naar binnen. We zijn te gast in het huis van de grote baas van de Servische maffia, hij heet Darko Saric. Hij is verantwoordelijk voor alle cocaïne import naar Europa. De grote man is er zelf niet, hij zit in Afrika, Hij is gevlucht voor de politie en voor interpol. Hij is een van de meest beruchte en gezochte criminelen van Europa. De politie heeft beslag gelegd op zijn huis, en alles maar dan ook alles wat los zit meegenomen. En wij mogen in zijn gastenverblijf slapen. Echt best wel bizar. Zo slaap je met z’n tweeën lepeltje lepeltje op een slaapbank in een flat doorzeefd met kogels. En zo slaap je in het gastenverblijf van Europa’s meest gezochte en beruchtste crimineel. We zitten eigenlijk gevangen in zijn complex, want de poort is dicht en wij kunnen er niet meer uit. Ik heb nog nooit zo’n groot huis gezien.

De volgende ochtend dwalen we wat door het landgoed van Toni Soprana en spelen een potje basketbal. Dan gaan de poorten weer open en kunnen we weer verder met ons Balkan avontuur.

21 november Bourbon Street in Banja Luka, Bosnië-Herzegovina

We moeten vandaag keuzes maken. Of we gaan de snelweg op en gaan bij Kroatie de grens over. Of we gaan terug naar onze vertrouwde grens overgang en gaan via Servie naar Bosnie en Herzegovina. Het verschil is 4 uur reistijd. Maar goed we hebben ook een reisdocument gekregen waarmee we de grens over kunnen. Dus goed komt het zeker. We besluiten uiteindelijk toch maar om safe te spelen en besluiten via de geitenpad route te gaan.

We komen in dorpjes waar nog nooit een Hollander geweest is, en de kaart brengt ons naar een zand snelweg. We rijden door dorpjes en het lijkt wel of ineens iedereen weet dat wij eraan komen. Oude kromme vrouwtjes met vodden aan komen naar buiten, en kijken naar ons. Een busje met 6 mannen erin die niet weten waar ze zijn. We volgen het zandpad en in de verte zien we een grenspost, en tevens het bordje einde snelweg. Er zit een man, bij de wachters hut, en hij bediend ook de slagboom. Wij mogen de grens niet over, want deze overgang is alleen voor locals en niet voor internationaal verkeer. Wij rijden vervolgens de geitenpad route terug. Hadden we toch maar gelijk naar de grens gereden. Na een 2 uur komen we weer bij de oude vertrouwde grensovergang. We rijden naar de pet. En ja hoor, ze mogen ons niet doorlaten. Dit document is niet de juiste om deze grens over te steken. Bizar, hier komen we toch ook vandaan? Nee we moeten 50 km verderop naar de volgende grensovergang. Wij vol goede moed naar de volgende grensovergang. We stoppen bij de pet. En hij wil ons niet doorlaten, er is iets met de papieren aan de hand. Wij na veel gezeur en gepraat hem toch zover gekregen om ons door te laten. Maar dan moesten wij wel onze papieren bij hem achterlaten. Perfect wij doorrijden naar de grenspost van Bosnië. De Bosnische pet wil ons onder geen voorwaarden in zijn land laten. Waarom niet vragen wij ons af. Ik weet zeker dat dit te maken heeft met een politiek spel. We besluiten om rechtsomkeer te maken. Terug naar het vriendelijke Servië. Waren we eindelijk na zoveel gezeik Servië uit, moeten we weer terug, pffffffff. Daar staan we dan weer bij dezelfde pet die ons Servië uit heeft gelaten. Wat komen jullie doen? Ja we mogen Bosnië niet in en moeten dus via Servië terug. Papieren? Nee, die hebben we 10 minuten geleden aan jou gegeven. Papieren, ATA Carnet? Ja, dus….die hebben we niet. Moeten we nu echt het hele traject weer opnieuw beginnen? Antwoord: JA. We moeten dus een expediteur vinden die zijn baan wil wagen om ons te helpen met het oversteken van de grens. Hij moet een nieuw papier maken waarop al onze goederen staan, en dat we die niet willen verkopen. Uiteindelijk staan we dus 3 uur op niemandsland te wachten en te wachten en te wachten. En uiteindelijk is het Veetje gelukt iemand te vinden die voor ons de juiste papieren in orde wil maken. En hij gaat ons persoonlijk de grens overzetten. We rijden in colonne terug naar de grensovergang waar ze ons inmiddels wel moeten kennen. De expediteur rijd voorop naar de grens. Hij gaat met de beambte praten en wonder boven wonder mogen we eindelijk na 15 uur Servië uit. We zijn zo blij als een kind en in de bus word kei hard gejuicht, iedereen is blij en opgelucht. We hebben inmiddels de show moeten afzeggen want we gingen die show nooit meer halen. Trouwens we kwamen Bosnië geeneens meer in. Onze tocht gaat naar Zagreb. We hebben het hostel gebeld of we niet een dag eerder mochten komen. Geen probleem onze bedden stonden klaar evenals het bier. We zijn met z’n alle gaan vieren dat we Zagreb gehaald hebben. Zo’n tour als dit brengt je toch dicht bij elkaar, het broederschap komt echt naar voren. Het is als een familie, echt gaaf.

22 november, KSET Zagreb.

Heerlijk uitslapen, echt niet! De kleine is om 09.00 uur wakker. En dan is de rest ook wakker. Die nacht ervoor waren er een paar ik noem geen namen, Veetje, De lange en ik die nogal luidruchtig waren in de slaapkamer. En wat hierop volgt zijn natuurlijk represailles. Dus uitslapen zat er niet meer in. Dus douchen, ontbijten en wachten. We wachten op de promotor, hij gaat ons meenemen naar een authentiek Kroatisch restaurant. Aangekomen bij het restaurant krijgen we bergen vlees voorgeschoteld, niet normaal. Dit is de eerste fatsoenlijke maaltijd die we deze tour hebben gehad. De afgelopen week bestond eigenlijk alleen maar uit, kebab chi chi, chips en chocolade. Dus we waren erg blij met deze maaltijd. We gaan na het eten naar de club, onze backline uitladen en opbouwen.

De show is om 23.00 uur en de zaal is goed gevuld. Het publiek is dol enthousiast en bij het laatste nummer besef ik me pas dat het is afgelopen. Het avontuur wat we hebben meegemaakt. Zo ontzettend indrukwekkend, zo bizar allemaal. Ik ben op plekken geweest waar ik als toerist nog geeneens zou komen. Ik heb verhalen gehoord die zo heftig zijn, dat je er bijna van moet janken. Het is zo onwerkelijk wat zich hier heeft afgespeeld 15 jaar geleden, op 1200 km van Eindhoven. Ik ben blij dat ik dit heb mee mogen maken. Dit blijft echt mijn hele leven bij. Ook het kameraadschap van de band en crew was intens, heftig en super cool. We hebben veel gepraat met z’n allen, we waren nieuwsgierig naar dit land. Dit land waar mensen elkaar niet mogen vanwege hun geloof, of vanwege hun geaardheid. Dit kun je in Nederland niet voorstellen. Het zet je aan het denken.

Bas van Baal, Eindhoven, 26 november 2012